‘De haven is juist de plek voor slimme AI-toepassingen. Er zijn nu al gerobotiseerde -terminals waar van alles met elkaar ‘praat’, zoals kranen, containers en transportmiddelen. Deze ontwikkeling gaat de komende jaren verder. Let op: voor je het weet, vaart een autonoom, zelfvarend schip de haven van Rotterdam binnen. Zuid-Korea bouwt dit soort schepen al. En wereldwijd -experimenteren havens volop met AI-toepassingen.’ 

Bij de haven denk je aan schepen en containers, niet aan artificial intelligence (AI). Of is dat achterhaald? 

‘Je moet het zo zien: in de toekomst heb je naast de ‘echte’ haven ook een digitale versie. Deze digitale dubbelganger bestaat uit data en draait op laptops en mobiele telefoons in de vorm van apps. Schepen, treinen, vrachtwagens, containers, kranen, kademuren: al deze objecten kunnen met elkaar communiceren, zelfstandig -‘denken’ en beslissingen nemen. Stel: op een kademuur vaart een schip af, te snel en met een te scherpe hoek. Dan ‘ziet’ die muur dat en communiceert met het schip dat de schroef minder hard moet draaien om een aanvaring te voorkomen.’  

Hoe verandert AI de haven van de toekomst?  

‘Nu nog niet zoveel, het meeste gebeurt achter de schermen. Maar binnenkort zullen er bijvoorbeeld drones zichtbaar zijn die wegen en kademuren inspecteren. Dat gebeurt al volop in andere havens en sectoren. Hierdoor wordt schade sneller gesignaleerd en gerepareerd. Zo ondervinden omwonenden minder hinder.’  

Wat merken omwonenden van de haven ervan?  

‘Er zullen banen verdwijnen, net zoals veel havenbanen van vijftig of honderd jaar geleden niet meer bestaan. Daartegenover ontstaan ook nieuwe banen in de haven, bijvoorbeeld op het gebied van cybersecurity, foutcontroles en toezicht houden. De achilleshiel van AI is de beveiliging van de systemen waarop het draait. Dat moet goed gebeuren, zodat het risico op hacks minimaal is. Cybersecurity wordt even belangrijk als de beveiliging van fysieke objecten nu.’ 

Verdwijnen haven-banen door AI? 

‘AI kijkt objectief naar situaties, dat kan bedreigend zijn. Het houdt geen rekening met menselijke gevoelens en ervaringen; dat kan weerstand opleveren, -bijvoorbeeld wanneer veranderingen te snel gaan. Tegelijkertijd is die objectiviteit overzichtelijk en duidelijk. Politieke en -persoonlijke overwegingen -spelen geen rol bij AI-besluiten. Op zich kan dat processen versnellen en de overlast verminderen waarmee veranderingen gepaard gaan.’ 

Er is ook angst voor AI; is die angst terecht?