Deze publicatie maakt gebruik van cookies

We gebruiken functionele en analytische cookies om onze website te verbeteren. Daarnaast plaatsen derde partijen tracking cookies om gepersonaliseerde advertenties weer te geven op social media. Door op accepteren te klikken geef je toestemming voor het plaatsen van deze cookies.

Verhalen uit de haven

Chemicaliëntanker voortgestuwd door zeilen

‘Mijn dochter houdt niet van een rokende schoorsteen.’ En dus voorziet Niels Grotz zijn chemicaliëntanker Chemical Challenger van vier zeilen, een wereldprimeur. 

Foto: Andreas Terlaak

Scroll verder

Niels Grotz werkt al veertig jaar in de tankvaart en doorliep een prachtloopbaan. Fris van de middelbare zeevaartschool monsterde hij aan bij de gebroeders Broere uit Dordrecht, om elf jaar later in het scheepvaartcentrum van Londen zijn commerciële capaciteiten te ontdekken bij marktleiders als James Fisher en Clarksons. Rederij Stolt Nielsen benaderde hem om mee te helpen het kantoor van de rederij van Londen te verhuizen naar Rotterdam. Zodoende keerde hij terug naar ons land. Tien jaar geleden werd hij algemeen directeur van Chemship. Onder zijn leiding groeide de vloot tot vijftien chemicaliëntankers die vooral varen tussen Turkije, de regio Houston en Noordwest-­Europa. 

Niels is nu bezig met de ­volgende stap: ‘Mijn dochter houdt niet van een rokende schoorsteen. Ik wil de vloot verduurzamen. Mijn doel is besparing in uitstoot.’ Hij gebruikt daarvoor als ‘proef­konijn’ de Chemical Challenger, een tanker van negen jaar oud, destijds gedoopt door zijn Engelse vrouw Vicky. ‘Het schip heeft al een klein schroefje achterop de grote schroef gekregen voor een betere afvloeiing van het water; een gladde grafietcoating zorgt voor minder weerstand van het water, en we onderzoeken de werkzaamheid van verduurzaamde smeerolie.’ 

Zeilwedstrijd 

Met de installatie van deze ‘zeilen’, zoals Niels de Ventofoils noemt, zeilt Chemship sterk aan de wind. Dat past wel bij Niels, hij is een fervent zeiler. ‘Ik ben begonnen bij de zeeverkenners. Heb leren zeilen in een Lelievlet en het nooit losgelaten. Ik heb gesurft, aan catamaranzeilen gedaan; op grote boten gevaren. Ik houd van een zeilwedstrijdje en ben altijd blijven varen.’ Ook bij de toepassing van deze duurzame innovatie zoekt Niels de uitdaging: ‘Wij zijn de eerste die er vier gebruiken en sowieso de eerste chemicaliëntanker ter wereld met windvoortstuwing. Ik kan dus nog nergens nagaan hoe goed die zeilen het zullen doen. Maar we gaan de besparing van uitstoot – want daar is het mij om te doen – goed in de gaten houden.’ 

Luchtstroom 

De volgende stap zette de rederij afgelopen februari in de Waalhaven. Daar kreeg het schip vier Ventofoils van het Friese bedrijf Econowind. Dit zijn zestien meter hoge, inklapbare buizen die bestaan uit twee ‘vliegtuigvleugels’. Elk hebben ze een bolle en rechte kant die rechtop zijn geplaatst op de Chemical Challenger. De vleugels helpen bij de voort­stuwing van het schip. ‘Net als in de luchtvaart’, legt Niels uit, terwijl hij met een velletje papier de Ventofoil nabootst. De luchtstroom rond een vleugel zorgt dat de druk erboven lager is dan de druk eronder. Dat drukverschil geeft een opwaartse kracht en daardoor blijft het toestel in de lucht. Zo werken ook zeilen op een schip, alleen dan verticaal, dus: niet opwaarts, maar voorwaarts. 

Chemicaliëntankers zijn oranje en aanzienlijk kleiner dan olietankers. Maar anders dan deze laatste schepen hebben ze verschillende producten aan boord. Daarom heten ze ook wel ‘producttanker’. ‘De chemicaliënvaart is pas na de Tweede Wereldoorlog echt op gang gekomen’, vertelt Niels. ‘Toen wilde Dow Chemicals in grote hoeveelheden gaan verschepen en kwam de vraag op gang naar opslag, distributie en schepen. Rederijen als Odfjell en Stolt zijn allemaal eind jaren vijftig begonnen. Eerst met het ombouwen van olietankers naar chemicaliëntankers. Nu varen er chemicaliëntankers van 40.000 ton met 58 compartimenten en 58 pompen, goed voor evenzoveel producten.’ 

Herken de chemicaliëntanker 

‘De zeilen helpen bij de voortstuwing’

Niels Grotz

Algemeen directeur Chemship

‘De zeilen helpen bij de voortstuwing’

Niels Grotz

Algemeen directeur Chemship

Chemicaliëntankers zijn oranje en aanzienlijk kleiner dan olietankers. Maar anders dan deze laatste schepen hebben ze verschillende producten aan boord. Daarom heten ze ook wel ‘producttanker’. ‘De chemicaliënvaart is pas na de Tweede Wereldoorlog echt op gang gekomen’, vertelt Niels. ‘Toen wilde Dow Chemicals in grote hoeveelheden gaan verschepen en kwam de vraag op gang naar opslag, distributie en schepen. Rederijen als Odfjell en Stolt zijn allemaal eind jaren vijftig begonnen. Eerst met het ombouwen van olietankers naar chemicaliëntankers. Nu varen er chemicaliëntankers van 40.000 ton met 58 compartimenten en 58 pompen, goed voor evenzoveel producten.’ 

Herken de chemicaliëntanker 

Zeilwedstrijd 

Met de installatie van deze ‘zeilen’, zoals Niels de Ventofoils noemt, zeilt Chemship sterk aan de wind. Dat past wel bij Niels, hij is een fervent zeiler. ‘Ik ben begonnen bij de zeeverkenners. Heb leren zeilen in een Lelievlet en het nooit losgelaten. Ik heb gesurft, aan catamaranzeilen gedaan; op grote boten gevaren. Ik houd van een zeilwedstrijdje en ben altijd blijven varen.’ Ook bij de toepassing van deze duurzame innovatie zoekt Niels de uitdaging: ‘Wij zijn de eerste die er vier gebruiken en sowieso de eerste chemicaliëntanker ter wereld met windvoortstuwing. Ik kan dus nog nergens nagaan hoe goed die zeilen het zullen doen. Maar we gaan de besparing van uitstoot – want daar is het mij om te doen – goed in de gaten houden.’ 

Luchtstroom 

De volgende stap zette de rederij afgelopen februari in de Waalhaven. Daar kreeg het schip vier Ventofoils van het Friese bedrijf Econowind. Dit zijn zestien meter hoge, inklapbare buizen die bestaan uit twee ‘vliegtuigvleugels’. Elk hebben ze een bolle en rechte kant die rechtop zijn geplaatst op de Chemical Challenger. De vleugels helpen bij de voort­stuwing van het schip. ‘Net als in de luchtvaart’, legt Niels uit, terwijl hij met een velletje papier de Ventofoil nabootst. De luchtstroom rond een vleugel zorgt dat de druk erboven lager is dan de druk eronder. Dat drukverschil geeft een opwaartse kracht en daardoor blijft het toestel in de lucht. Zo werken ook zeilen op een schip, alleen dan verticaal, dus: niet opwaarts, maar voorwaarts. 

Niels Grotz werkt al veertig jaar in de tankvaart en doorliep een prachtloopbaan. Fris van de middelbare zeevaartschool monsterde hij aan bij de gebroeders Broere uit Dordrecht, om elf jaar later in het scheepvaartcentrum van Londen zijn commerciële capaciteiten te ontdekken bij marktleiders als James Fisher en Clarksons. Rederij Stolt Nielsen benaderde hem om mee te helpen het kantoor van de rederij van Londen te verhuizen naar Rotterdam. Zodoende keerde hij terug naar ons land. Tien jaar geleden werd hij algemeen directeur van Chemship. Onder zijn leiding groeide de vloot tot vijftien chemicaliëntankers die vooral varen tussen Turkije, de regio Houston en Noordwest-­Europa. 

Niels is nu bezig met de ­volgende stap: ‘Mijn dochter houdt niet van een rokende schoorsteen. Ik wil de vloot verduurzamen. Mijn doel is besparing in uitstoot.’ Hij gebruikt daarvoor als ‘proef­konijn’ de Chemical Challenger, een tanker van negen jaar oud, destijds gedoopt door zijn Engelse vrouw Vicky. ‘Het schip heeft al een klein schroefje achterop de grote schroef gekregen voor een betere afvloeiing van het water; een gladde grafietcoating zorgt voor minder weerstand van het water, en we onderzoeken de werkzaamheid van verduurzaamde smeerolie.’ 

Foto: Andreas Terlaak

Verhalen uit de haven

Chemicaliëntanker voortgestuwd door zeilen

‘Mijn dochter houdt niet van een rokende schoorsteen.’ En dus voorziet Niels Grotz zijn chemicaliëntanker Chemical Challenger van vier zeilen, een wereldprimeur. 

Volledig scherm